Crèmes tegen blauw licht, nuttig of onnodig?

“Wil je je huid echt goed beschermen tegen vroegtijdige veroudering”, stond er onlangs te lezen, “dan is bescherming tegen UVA en UVB niet voldoende. Nieuwe wetenschappelijke inzichten geven aan dat blauw licht ook de vorming van vrije radicalen veroorzaakt en dat het mede verantwoordelijk is voor huidveroudering en pigmentvlekken”. 

Overmatig smartphonegebruik of Netflixen is dus niet alleen nefast voor je slaappatroon, concentratievermogen en ogen, maar ook voor je huid. Gelukkig hoef je daarvoor het instagrammen niet te laten want de sponsor van het artikel heeft voor jou de oplossing in de vorm van een ‘anti-HEV crème’!

Laten we even nagaan of er echt sprake is van nieuwe wetenschappelijke inzichten en niet enkel van nieuwe marketingstrategieën.

Wat is ‘blauw licht’ en waar komt het voor?

Blauw licht of HEV-licht (HEV staat voor High Energy Visible) is overal. Blauw licht wordt weleens verward met ultraviolet licht. Maar dit is niet hetzelfde. Blauw licht is nog onderdeel van het zichtbare licht. Het zit wel vlak naast het onzichtbare ultraviolette deel. Blauw licht heeft een korte golflengte en dus een hoge energie. Het dringt dieper in de huid dan UV-straling en het wordt ook verspreid door tl-lampen en het scherm van je laptop, tablet, televisie en smartphone. Je kunt het dus niet ontlopen.

En dat hoeft ook niet. Onderzoek toont aan dat blootstelling aan blauw licht overdag voordelen voor je gezondheid heeft. Het houdt je alert en heeft een positieve invloed op je humeur. Wie wordt er nu niet blij van een heldere, zonnige dag? Blauw licht versterkt ook het immuunsysteem en kan zelfs antibacterieel werken. Blauw-licht-lampen worden al lang ingezet als behandelingsmethode tegen acne. En recent onderzoek laat zien dat blootstelling aan HEV ook de bloeddruk kan verlagen en een gunstig effect op de bloedvaten heeft. Overigens veroorzaakt blauw licht, in tegenstelling met UVA en UVB, geen (huid)kanker.

Hoe zit het dan met die “nieuwe wetenschappelijke inzichten”?

Er zijn inderdaad onderzoeken die laten zien dat blootstelling aan een hoge dosis blauw licht vrije radicalen kan genereren. En net als de vrije radicalen die ontstaan door blootstelling aan UV-straling en vervuiling, kan dat uiteindelijk leiden tot vroegtijdige huidveroudering, rimpels en pigmentvlekken. Er is dus wel iets van waar. Alleen valt het op dat in deze onderzoeken zeer hoge dosissen HEV gedurende langere tijd worden ingezet. Véél meer en veel langer dan waar we normaal aan worden blootgesteld. Bovendien gaat het veelal om onderzoek ‘in vitro’ en niet op levende mensen. Verder valt het ook op dat de meeste wetenschappelijke studies ter zake werden betaald door cosmeticamerken. 

Meer betrouwbaar onderzoek geeft aan dat HEV inderdaad hyperpigmentatie veroorzaakt, maar enkel bij (iets) donkere huiden (huidtype III of hoger) en dat deze hyperpigmentatie ook weer verdwijnt wanneer de blootstelling wordt stopgezet.

HEV-licht zal, net zoals elke vorm van straling, wel iets bijdragen aan de algemene vrije radicalenschade waar onze huid dagelijks mee te maken krijgt. Maar je hoeft nu ook niet bang te zijn voor rimpels omdat je iets te vaak Instagram checkt of Netflix bingewatcht. 

Dat houdt de beautywereld natuurlijk niet tegen om blauw licht te viseren en ‘aangepaste’ producten te lanceren. Het blauw licht-verhaal is een interessant verkoopargument, want wie zit er tegenwoordig geen uren aan een scherm gekluisterd?

Zijn anti-HEV-crèmes effectief?

Allereerst moet je je de vraag stellen of je blauw licht wel helemaal wil blokkeren. De positieve invloed van blauw licht op ons organisme is immers duidelijker vastgesteld dan de negatieve effecten. Daarnaast moet je je afvragen of blauw licht wel effectief gefilterd kan worden. De enige filters die dat namelijk een beetje kunnen zijn minerale filters (zinkoxide, titaniumdioxide) en Tinosorb M. Ook ijzeroxide (vaak ingezet als natuurlijk pigment) kan een deel van blauw licht tegenhouden. 

In de ‘betere’ anti-HEV-crèmes vinden we een mix terug van mineralen en anti-oxidanten. Goed want die beschermen onze huid tegen de vorming van vrije radicalen. Om te stellen dat ze specifiek effectief zijn tegen blauw licht, is wel een brug te ver. Ze filteren blauw licht slechts in geringe mate maar gaan wel de vorming van vrije radicalen tegen en dat is prima.

We kunnen dan ook concluderen dat elke crème met voldoende anti-oxidanten (vit. E, vit. C, vit. A, …) onze huid effectief zal beschermen. Daarom hoeft er niet noodzakelijk ‘anti-HEV’ op de verpakking te staan.